Nakładem Wydawnictwa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk ukazał się pierwszy tom z serii WOJNA i KSIĄŻKA (pod redakcją naukową Agnieszki Łuczak), zatytułowany „Księgozbiory, biblioteki, wydawnictwa i twórcy podczas konfliktów zbrojnych i politycznych„.
Publikacja obejmuje również artykuł Mecenasa Obrębskiego pt. „Ustalanie proweniencji i podstawy prawne restytucji zasobów bibliotek ziemiańskich utraconych podczas drugiej wojny światowej i bezpośrednio po jej zakończeniu„. Autor wskazał w nim na kluczowość ustalenia w sprawach restytucyjnych proweniencji księgozbiorów, bowiem to na osobie domagającej się wydania rzeczy spoczywa ciężar udowodnienia przed sądami cywilnymi wszelkich okoliczności przemawiających za słusznością jej żądań. Drugim niezbędnym elementem jest określenie aktualnego posiadacza rzeczy, czyli osoby legitymowanej biernie w postępowaniu o wydanie. Roszczenie windykacyjne w tego rodzaju sprawach kierowane jest przeciwko osobie, która rzeczą faktycznie włada, niezależnie od tego, jaki tytuł prawny posiada do danej rzeczy.
Artykuł objaśnia ponadto, kwestię braku podstaw prawnych przejęcia zasobów bibliotecznych oraz porusza kwestię społecznego aspektu restytucji. Nie zabrakło w nim też praktycznego omówienia sposobu zwalczania najpopularniejszych zarzutów podnoszonych przez posiadaczy podworskich ruchomości.
Zachęcamy do lektur powyższego artykułu, jak i całej publikacji! Wskazując za jej recenzentem – dr hab. prof. UW Jackiem Puchalskim – „Publikacja powinna zainteresować nie tylko bibliologów, bibliotekoznawców, historyków, historyków kultury, historyków sztuki, historyków literatury czy prawników, ale również praktyków – bibliotekarzy, archiwistów, muzealników czy pracowników służb zajmujących się ochroną mienia i ściganiem przestępstw. Prezentowana książka posiada niebagatelny walor faktograficzny, źródłowy i dokumentacyjny w zakresie historii bibliotek, zarówno instytucjonalnych, jak i prywatnych. Uzupełnia i wzbogaca dotychczasową wiedzę lub rekonstruuje dotąd nieznane dzieje kilku księgozbiorów historycznych.”
