Cudzoziemcy mogą korzystać z dwóch rodzajów wiz: wizę krajową i wizę Schengen, które mogą być wydawane w celach określonych w ustawie, przy czym podkreślić należy, że lista tych przypadków na charakter jedynie przykładowy. Najpowszechniej spotykanymi celami, wśród cudzoziemców będących klientami kancelarii, są, obok turystycznych, potrzeby pobytu związane z zakładaniem działalności gospodarczej. Wiza krajowa uprawnia do wjazdu i ciągłego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub kilku pobytów następujących po sobie, trwających łącznie dłużej niż 3 miesiące. Wartym podkreślenia jest okoliczność, iż okres pobytu na podstawie wizy krajowej ustala się odpowiednio do celu pobytu wskazanego przez cudzoziemca. Z kolei wiza Schengen nadaje szersze uprawnienia polegające na możliwości pobytu na terytorium państw strefy Schengen. Wizę Schengen lub wizę krajową wydaje konsul, a nadto w przypadku wizy Schengen taka kompetencja przysługuje komendantowi placówki Straży Granicznej. Starający się o taki dokument cudzoziemiec musi spełnić szereg warunków. Po pierwsze jego dane nie mogą znajdować się w wykazie cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepożądany, ani w Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu. Po drugie musi posiadać wystarczające środki utrzymania na czas trwania planowanego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz na powrót do państwa pochodzenia lub zamieszkania lub na tranzyt do państwa trzeciego, które udzieli pozwolenia na wjazd, lub możliwości uzyskania takich środków zgodnie z prawem. Po trzecie powinien posiadać ubezpieczenie zdrowotne.
Od decyzji o odmowie wydania wizy Schengen lub wizy krajowej wydanej przez konsula – przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy przez ten organ, natomiast w przypadku wizy wydanej przez komendanta placówki Straży Granicznej – przysługuje odwołanie do Komendanta Głównego Straży Granicznej.
W praktyce często można spotkać się z niedopatrzeniami ze strony cudzoziemców co do zachowania wymaganego prawem terminu do złożenia wniosku o przedłużenie legalności pobytu. Cudzoziemiec, który zamierza przedłużyć pobyt na podstawie wizy Schengen lub wizy krajowej, jest obowiązany złożyć wniosek o przedłużenie wizy co najmniej 3 dni przed upływem okresu pobytu oznaczonego w posiadanej wizie. Organem właściwym do przedłużenia wizy Schengen lub wizy krajowej jest wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca. Termin o takim samym charakterze występuje także przy złożeniu wniosku o zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony (45 dni przed upływem okresu pobytu oznaczonego w posiadanej wizie lub przed upływem terminu ważności poprzedniego zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony). Ich niezachowanie rodzi bardzo poważne konsekwencje nawet w postaci zakazu wjazdu na terytorium RP przez okres 2 lat.
Wspomniana wyżej instytucja zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony jest kolejną co do zakresu uprawnień formą legalnego pobytu. Ustawa przewiduje zarówno obligatoryjne, jak i fakultatywne przesłanki udzielenia takiego zezwolenia. Wśród nich wskazać należy przede wszystkim istnienie związku małżeńskiego, względnie pokrewieństwa pomiędzy cudzoziemcem a obywatelem polskim, wykonywanie pracy lub prowadzenie działalności gospodarczej, edukację na poziomie akademickim. Zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udziela się każdorazowo na okres niezbędny do realizacji celu pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie dłuższy jednak niż 2 lata. Decyzję w sprawie udzielenia zezwolenia wydaje wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca, a w przypadku cudzoziemca przebywającego za granicą – wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamierzonego pobytu cudzoziemca.
Podkreślenia wymaga, że postępowanie administracyjne dotyczące legalizacji pobytu przewiduje szereg wymogów, których niezachowanie może powodować nieodwracalne skutki. Stąd zalecana wydaje się być w tym zakresie pomoc profesjonalnego pełnomocnika.
